Tác giả: HẢI RÂU Mỗi người trong chúng ta đều có một mùa hạ để nhớ. Đó có thể là những buổi chiều thả diều trên cánh đồng gió lộng, những lần trốn nắng dưới bóng cây rợp mát, hay đơn giản là một ánh nhìn bất chợt khiến tim khẽ rung động. Mùa hạ không chỉ mang theo sắc đỏ rực rỡ của hoa phượng, mà còn là màu của những kỷ niệm tuổi trẻ - trong trẻo, hồn nhiên và đôi khi, đầy tiếc nuối. Tuổi mới lớn, ai mà chẳng có những khoảnh khắc mơ màng, khi lần đầu tiên trái tim biết rung động trước ai đó. Những cảm xúc ấy thật mong manh, như cánh hoa rơi theo gió, nhưng lại đậm sâu đến mức có thể khiến ta nhớ mãi. Và chính trong những tháng ngày thơ ngây ấy, mùa hạ không chỉ là mùa của thiên nhiên mà còn là mùa của tình yêu đầu đời – thứ tình yêu không hứa hẹn lâu bền nhưng lại đẹp đẽ đến lạ kỳ. Trong bài viết này, hãy cùng mình lắng nghe một bản tình ca ngày hạ - nơi những ký ức tuổi thơ và rung động đầu đời được viết nên một cách dịu dàng và tinh tế.
I/ Giới thiệu chung:
1) Giới thiệu tác giả Nguyễn Nhật Ánh:
Nguyễn Nhật Ánh là một trong những nhà văn nổi tiếng và được yêu thích nhất của nền văn học Việt Nam hiện đại, đặc biệt với dòng văn học thiếu nhi và thanh thiếu niên. Sinh năm 1955 tại Quảng Nam, Nguyễn Nhật Ánh khởi nghiệp văn chương từ khi còn trẻ và nhanh chóng gây dựng được tên tuổi qua các tác phẩm gần gũi, giàu cảm xúc, viết về tuổi thơ, tình bạn, và những ký ức tươi đẹp của cuộc sống.
Các tác phẩm của ông luôn mang một nét đặc trưng riêng: giản dị, trong sáng và đầy nhân văn, nhưng cũng không kém phần sâu lắng với những bài học ý nghĩa về cuộc sống. Ông không chỉ viết cho thiếu nhi mà còn tạo ra những tác phẩm mà người lớn có thể đọc để tìm lại sự hồn nhiên, ngây thơ đã mất.
Những tác phẩm nổi bật của Nguyễn Nhật Ánh như "Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ", "Kính vạn hoa", "Mắt biếc", "Cô gái đến từ hôm qua", và "Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh" đều để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng nhiều thế hệ độc giả Việt Nam. Với lối viết mộc mạc, pha chút hài hước nhưng đầy triết lý, Nguyễn Nhật Ánh đã thành công trong việc chạm đến trái tim người đọc, khiến họ sống lại những ngày tháng tuổi thơ và suy ngẫm về cuộc sống hiện tại.
Không chỉ là nhà văn, Nguyễn Nhật Ánh còn được biết đến như một người thầy, một nhà giáo, và một nhà thơ. Sự nghiệp của ông đã tạo ra một kho tàng văn học đồ sộ, mang lại niềm vui, cảm hứng và cả sự suy tư sâu sắc cho hàng triệu độc giả, không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thế giới.
2) Giới thiệu cuốn sách Hạ đỏ:
Hạ đỏ của Nguyễn Nhật Ánh là một truyện dài viết về mối tình đầu trong sáng nhưng đầy cảm xúc của Chương, một thiếu niên vừa bước vào tuổi biết yêu. Câu chuyện bắt đầu khi Chương về quê ngoại nghỉ hè và gặp Út Thêm, một cô gái quê giản dị nhưng duyên dáng. Những ngày hè trôi qua với biết bao kỷ niệm đẹp, từ những buổi thả diều, trò chuyện dưới bóng cây đến những khoảnh khắc rung động đầu đời.
Tuy nhiên, bên cạnh những hình ảnh trong trẻo, hồn nhiên, câu chuyện cũng dần hé lộ những khác biệt về hoàn cảnh và môi trường sống giữa hai nhân vật. Tình cảm chớm nở của Chương dành cho Út Thêm đối mặt với nhiều trở ngại, để lại trong cậu những dằn vặt, nuối tiếc.
Cuối cùng, khi mùa hè kết thúc, Chương trở về thành phố, mang theo nỗi buồn man mác và những kỷ niệm khó quên. Câu chuyện khép lại với một cái kết bất ngờ, buồn nhưng hợp lý, khiến độc giả không khỏi xót xa, đồng thời khắc sâu những cảm xúc đẹp đẽ về tình yêu tuổi mới lớn.
II/ Tóm tắt cuốn sách:
Tình đầu ngây thơ và đẹp đẽ:
Tình yêu đầu đời luôn mang một nét đẹp riêng biệt, thuần khiết và tràn đầy những cảm xúc mới lạ. Đó là thứ tình cảm vừa trong sáng, vừa hồn nhiên, nhưng cũng không kém phần mãnh liệt trong tâm trí của mỗi người. Những rung động đầu tiên ấy thường gắn liền với sự ngại ngùng, những hồi hộp khó tả và cả niềm vui không thể lý giải. Với Chương trong Hạ đỏ, tình yêu đầu tiên đến tựa như một cơn gió lạ, làm xao động những ngày hè đầy nắng, bắt đầu từ một khoảnh khắc ngỡ ngàng nhưng trở thành ký ức khó phai.
Từ giây phút đầu tiên gặp Út Thêm, trái tim Chương đã bắt đầu xao xuyến. Út Thêm, với vẻ đẹp mộc mạc và dịu dàng, không chỉ cuốn hút ánh nhìn mà còn khiến cậu cảm nhận được sự đồng điệu trong tâm hồn – một điều mà trước đây cậu chưa từng trải qua. Những cảm xúc của Chương dành cho Út Thêm không vồn vã, không gấp gáp, mà lớn lên một cách tự nhiên như cách cỏ may giăng đầy lối nhỏ quê nhà. Ban đầu là sự chú ý, rồi dần trở thành cảm mến, và cuối cùng là tình yêu.
“Giọng Út Thêm êm ái như ru . Tôi ngẩn ngơ tưởng đang nghe họa mi hót. So với nhỏ Thơm, giọng nói của Út Thêm du dương hơn gấp một tỉ lần. Du dương nhất là nó chẳng tỏ vẻ gì muốn "méc" dì Sáu về tội ác của chúng tôi .
…
Tôi thích nằm đu đưa trên chiếc võng ngoài vườn và vẩn vơ nghĩ tới ... Út Thêm hơn. Không hiểu sao mỗi lần nghĩ tới Út Thêm, tôi cảm thấy người tôi lơ lơ lửng lửng và tôi mong gặp lại nó biết bao . So với nhỏ Thơm, Út Thêm dịu dàng hơn. Mà tôi, tôi lại thích những bạn gái dịu dàng. Nhỏ Thơm chất phác nhưng rắn rỏi .”
Nguyễn Nhật Ánh khéo léo miêu tả sự ngây ngô và nhiệt thành của tình yêu đầu qua từng hành động nhỏ nhặt mà Chương làm. Cậu giả vờ ngồi câu cá hàng giờ chỉ để hy vọng được thấy Út Thêm đi chợ ngang qua. Những lần đặt lá thư vụng về vào giỏ của cô, hay việc tình cờ tạo ra những cuộc gặp gỡ đều phản ánh một tình cảm ngây thơ nhưng đầy chân thành.
“Tôi đã quyết định rồi . Tôi sẽ đợi Út Thêm ở đây . Cầu tre cách nhà ông Hai Đởm khá xa, tôi không sợ người quen bắt gặp. Tôi sẽ đón đường Út Thêm và nói với nó rằng không hiểu sao chỉ mới gặp nó có mỗi một lần, tôi cứ nghĩ về nó hoài . Tôi mong gặp lại nó xiết bao . Hẳn Út Thêm sẽ cười . Nó sẽ tưởng tôi là người thích đùa . Nếu không, nó sẽ nghĩ tôi điên. Nhưng tôi mặc kệ . Út Thêm muốn nghĩ sao thì nghĩ, còn tôi, tôi cứ nói . Bấy lâu nay, lòng tôi đã chẳng còn thanh thản. Lúc này không nói ra, còn đợi bao giờ!
Tôi ngồi lặng lẽ trên vạt cỏ chân cầu nhìn nước chảy . Hàng dương liễu hai bên bờ không ngừng reo vi vu trong gió như để động viên tôi . Chỉ có đám chèo bẻo làm tổ trên những ngọn cây cao là ưa thóc mách. Chốc chốc, chúng lại rủ nhau sà xuống và liệng ngang trước mặt tôi, miệng kêu lên những tiếng ngạc nhiên ra ý hỏi . Nhưng tôi cứ phớt lờ. Cũng như tôi đã nhiều lần phớt lờ trước ánh mắt tò mò của những người đi chợ về ngang. Những lúc đó, tôi tự dặn mình lần sau nếu có đợi "ai" ở chân cầu này nữa, tôi sẽ xách theo cái cần câu của Nhạn. Tôi sẽ giả vờ ngồi câu cá để đánh lừa những cặp mắt hiếu kỳ. Tôi sẽ thả lưỡi câu xuống nước mà không thèm móc mồi . Bởi tôi đâu cần câu cá dưới nước. Tôi câu cá trên bờ kia .
Gần trưa, "con cá" mới về ngang. Vẫn chiếc thúng trên đầu không tay vịn. Út Thêm từ từ tiến về phía tôi . Tự dưng tôi bỗng hồi hộp lạ lùng. Tôi nghe rõ tiếng đập thình thịch của trái tim trong ngực. Quên sạch sành sanh cả những điều tôi định nói với Út Thêm. Thậm chí, ngay cả lúc Út Thêm tiến sát chân cầu, tôi cũng quên đứng dậy . Tôi ngồi bệt trên cỏ, sững người ra dòm nó. Tôi thấy Út Thêm có liếc về phía tôi một cái . Một cái thôi . Rồi tiếp tục đi thẳng.”
Nhưng tình yêu đầu của Chương không chỉ dừng lại ở những rung động bề mặt. Khi nhận ra Út Thêm và em gái không biết chữ, cậu đã chủ động dạy chữ cho hai chị em. Ban đầu chỉ là để gần gũi với Út Thêm hơn, nhưng sau đó, chính sự sẻ chia và niềm vui khi được giúp đỡ người khác đã khiến cậu trưởng thành trong suy nghĩ và cảm xúc.
“Buổi chiều, tôi lẻn xuống xóm Miễu. Hôm nay là ngày đầu tiên tôi dạy Út Thêm và thằng Dư học. Hôm qua, trước lúc ra về, tôi đã nói ý định đó với Út Thêm. Thoạt đầu Út Thêm tỏ vẻ ngần ngại. Nó bảo tôi và nó mới quen nhau, nó không dám làm phiền tôi. Tôi bảo chẳng có gì phiền hết, tại tôi thích thế. Nó lại bảo từ nhà dì Sáu đến xóm Miễu đường sá xa xôi, ngày nào tôi cũng đi, mỏi cẳng hết. Tôi liền quả quyết rằng tôi rất thích đi bộ. Để cho nó tin, tôi còn phịa là hồi ở thành phố, mỗi ngày tôi đi bộ cả chục cây số.”
Nguyễn Nhật Ánh đã thành công trong việc tái hiện một câu chuyện tình yêu đầu đời đẹp đẽ nhưng cũng đầy tiếc nuối. Qua hình ảnh của Chương và Út Thêm, tác giả không chỉ gợi lại cho người đọc những ký ức thanh xuân của chính mình, mà còn khiến họ trân trọng hơn những rung động đầu tiên – thứ tình cảm trong sáng và chân thành nhất, mãi mãi là một phần không thể thiếu trong cuộc đời mỗi con người.
Tình đầu dang dở…
Tình yêu đầu đời, đặc biệt khi dang dở, luôn mang đến những cảm xúc sâu sắc và đầy xót xa. Như trong câu chuyện của Chương và Út Thêm, tình yêu đó không chỉ là sự ngọt ngào mà còn là nỗi đau đớn khi phải chứng kiến người mình yêu đi lấy chồng, nhưng đau lòng hơn khi người ấy lại kết hôn với người thầy mà mình luôn kính trọng, anh Thoảng.
“Câu trả lời gọn lỏn của Út Thêm khiến tôi choáng váng. Tôi như không tin vào tai mình. Tôi hỏi nó chừng nào lấy chồng là để kiếm cớ bày tỏ nỗi lòng của tôi với nó, chứ nào phải để nghe nó trả lời là sắp lấy chồng thật. Út Thêm mới có mười sáu tuổi mà chồng con gì. Tôi hỏi lại, giọng hoang mang:
- Tết này Út Thêm lấy chồng thật hả ?
…
- Lấy anh Thoảng.
Tôi kêu lên:
- Anh Thoảng nào ?
- Thì anh Thoảng chứ anh Thoảng nào! Anh Thoảng ở trước nhà ông Hai Đởm đó.
Trời đất, hóa ra Út Thêm sắp lấy anh Thoảng! Tôi không bao giờ ngờ người chồng tương lai của Út Thêm lại là ông thầy dạy võ yêu quí của tôi. Sao trước nay tôi chẳng hề nghe anh Thoảng nhắc tới chuyện này ? Trong lòng tôi bỗng chốc dậy lên bao cảm giác khác nhau. Anh Thoảng hiền hòa, chất phác, lại thương tôi như em. Môn võ gia truyền của anh, anh chẳng dạy cho ai, kể cả thằng Dư em vợ tương lai, vậy mà anh tận tâm truyền thụ cho tôi bởi anh thương tôi gầy gò ốm yếu.
Anh Thoảng tốt là thế, đáng yêu là thế, ai ngờ trong phút chốc anh trở thành người bóp chết những ước mơ của tôi. Nhưng dù sao, tôi chẳng dám giận anh Thoảng, cũng chẳng dám trách Út Thêm. Tôi chỉ buồn cho tôi.”
Chương đã từng mơ mộng về một tương lai cùng Út Thêm, nơi mỗi ngày trôi qua đều tràn ngập hạnh phúc và niềm vui. Nhưng tất cả những gì anh có thể cảm nhận được giờ đây chỉ là sự hụt hẫng và đau khổ. Khi anh nhận ra Út Thêm sắp kết hôn, trái tim anh như bị bóp nghẹt bởi sự bất ngờ và đớn đau. Cậu không thể giận dữ với anh Thoảng, người mà cậu vẫn luôn xem là người thầy tốt, cũng không thể trách Út Thêm – cô gái ngây thơ, trong sáng mà cậu yêu thương. Chỉ có thể nhìn vào thực tế đau lòng, nơi những ước mơ tình yêu của mình dần tan vỡ.
Điều làm Chương thêm xót xa chính là sự ngây thơ của Út Thêm. Cô vẫn còn quá trẻ, quá vô tư trong những quyết định quan trọng như vậy, như thể không hề biết rằng tình yêu không phải lúc nào cũng đẹp như trong những câu chuyện cổ tích. Chương không chỉ cảm thấy buồn cho bản thân mà còn cho những đứa trẻ ở miền quê, những người phải sống theo tư tưởng cũ, nơi tình yêu và hôn nhân không phải là sự tự nguyện mà là một phần của những định kiến xã hội. Đau đớn hơn, Chương không thể thay đổi được điều gì.
Tình yêu đơn phương của Chương giống như một đám lửa bùng cháy trong trái tim cậu, vừa rực rỡ nhưng lại thiêu đốt tâm hồn từng chút một. Hy vọng dần mờ nhạt và thay vào đó là một nỗi đau khôn nguôi, không thể xóa bỏ. Cậu chìm đắm trong những kỷ niệm ngọt ngào về những khoảnh khắc mà mình đã từng mơ về một tương lai hạnh phúc với Út Thêm, nhưng giờ đây, chúng chỉ còn là những ảo ảnh bi thương. Mỗi ngày qua đi, trái tim Chương càng trở nên trống rỗng hơn, vì tất cả những gì còn lại chỉ là sự vắng bóng của người con gái mà cậu yêu.
“Nói xong, Út Thêm mỉm cười. Nụ cười răng khểnh của nó khiến tôi nghe nhói cả lòng. Đã tự bao giờ, nụ cười dễ thương đó không thuộc về tôi nữa. Mãi mãi, nó chỉ là hình ảnh trong những giấc mơ tôi.
Buổi chia tay hôm đó, tôi chẳng nói với Út Thêm được gì. Cũng có thể tôi chẳng còn gì để nói. Tôi chỉ biết đứng im tại chỗ, ngậm ngùi nhìn Út Thêm băng qua cầu tre để trở về căn nhà bên kia trảng cỏ, nơi những cánh phượng hồng đang vẫy gọi khôn nguôi.”
Nhưng dù cho nỗi đau có lớn đến đâu, tình yêu đầu đời vẫn mang đến những ký ức ngọt ngào không thể nào quên. Dù cho tình yêu không thể trở thành hiện thực, nhưng những gì Chương đã trải qua sẽ mãi là một phần không thể thiếu trong cuộc đời cậu, một hành trình của sự trưởng thành và học hỏi, một bài học về tình yêu, hy vọng và sự chấp nhận. Tình yêu đầu đời dù dang dở, dù không có kết thúc trọn vẹn, vẫn là một phần đẹp đẽ của tuổi trẻ, một phần không thể thiếu trong sự phát triển của mỗi con người.
Thế nhưng…
những ký ức tuổi thơ của Chương và những người bạn vẫn còn sống mãi trong lòng người đọc như một thước phim đẹp về tuổi trẻ. Những cảnh vật bình dị nhưng đượm tình, những trò chơi dân gian, những tình bạn trong sáng, và những cảm xúc đầu đời đều được Nguyễn Nhật Ánh khắc họa một cách sâu sắc, gần gũi. Hạ Đỏ không chỉ là một câu chuyện về tình yêu đầu đời, mà còn là một bức tranh về làng quê Việt Nam, nơi tình bạn, tình gia đình và những kỷ niệm ngọt ngào sẽ mãi theo đuổi mỗi người suốt cả cuộc đời. Tác phẩm không chỉ là một hành trình trở về tuổi thơ mà còn là một lời nhắc nhở về giá trị của những mối quan hệ chân thành và những kỷ niệm đẹp đẽ mà mỗi người sẽ mãi trân trọng. Chính những ký ức ấy, dù có thể phai nhạt theo thời gian, vẫn là một phần quan trọng trong tâm hồn mỗi người, khiến ta luôn nhớ về và tìm thấy niềm vui trong những ngày tháng đã qua.
III/ Cảm nhận cá nhân:
Hạ đỏ với tôi không chỉ là một câu chuyện tình yêu đầu đời mà còn là chiếc vé đưa tôi trở về những tháng ngày tuổi trẻ đầy trong trẻo. Nguyễn Nhật Ánh đã rất khéo léo tái hiện lại những rung động đầu đời – thứ cảm xúc mà ai cũng từng trải qua, nhưng không phải lúc nào cũng dễ dàng gọi tên. Tình cảm của Chương dành cho Út Thêm thật đẹp, đẹp vì sự chân thành, ngây thơ và cũng vì nó không hề vướng bận những toan tính của người lớn.
Cuốn sách khiến tôi trân trọng hơn những khoảnh khắc nhỏ bé trong cuộc sống – những lần trò chuyện dưới bóng cây, những buổi chiều thả diều hay đơn giản là ánh nhìn e thẹn đầu tiên. Bên cạnh đó, Hạ đỏ cũng mang đến nỗi buồn man mác khi tôi nhận ra rằng không phải mọi mối tình đầu đều có một kết thúc viên mãn. Nhưng chính sự tiếc nuối đó lại khiến câu chuyện trở nên chân thực và đáng nhớ hơn bao giờ hết.
Tôi yêu cách Nguyễn Nhật Ánh kể chuyện – mộc mạc, giản dị nhưng đầy cảm xúc. Những trang sách như vẽ lên một bức tranh làng quê Việt Nam bình yên, nơi những kỷ niệm tuổi thơ được lưu giữ mãi mãi. Và khi gấp lại cuốn sách, tôi không khỏi tự hỏi: Phải chăng ai cũng có một mùa hè rực đỏ, để rồi cả đời không thể quên?
Tóm tắt bởi: Yên Thảo - Bookademy
Hình ảnh: Yên Thảo.
--------------------------------------------------
Chưa có bình luận nào!