[Tóm Tắt & Review Sách] "Kiêu Hãnh Và Định Kiến" : Một Viên Ngọc Qúy Trong Kho Tàng Anh Ngữ

Nhà nghiên cứu về Austen Jane cho rằng quan điểm trái ngược là khó tránh khỏi, về một Austen mệt mỏi chìm trong những bất hạnh liên tiếp, "một người phụ nữ chán nản, thất vọng bị mắc kẹt trong một gia đình hoàn toàn không dễ chịu.

Tóm tắt về tác phẩm

 Vào lúc bấy giờ xã hội nước Anh đang trong một giai đoạn phát triển mạnh mẽ về kinh tế khi nước Anh nên nắm quyền kinh tế thế giới và về mặt văn hoá trong nước dưới thời đại Victoria người dân mang đức tính trung lưu, ở thời đại này lý tính phát triển mạnh và cuộc sống xoay quanh những giá trị vật chất và tính cách đặc trưng của con người mang góc nhìn bình đẳng quan hệ giữa nam và nữ, phụ nữ có quyền đòi hỏi và yêu cầu cao với đàn ông về kinh tế công nhận cho sự chu cấp và bảo vệ. 

Một gia đình trung lưu có 4 cô con gái xinh đẹp, ông bà Bennet sống tại một điền trang rộng rãi. Một ngày bà Bennet vui mừng khi nhận ra người hàng xóm mới chuyển đến là một chàng trai trẻ lịch lãm và phong lưu, được thừa kế gia sản từ gia đình bao gồm cả một khu đất với biệt thự lộng lẫy. Theo phong tục ở nơi đây, thì chủ nhân mới sẽ mời bạn bè và những người hàng xóm tới dự tiệc để giới thiệu và làm thân vì kể từ giờ họ đã trở thành những người đồng hương, họ rất cần những sự quan tâm và giúp đỡ lẫn nhau. Bingley người chủ của bữa tiệc đã mời thêm hai chị em gái của anh, một người anh rẻ và một chàng trai trẻ là bạn thân tới tham dự tiệc khiêu vũ. “ Bingley là người ưa nhìn, phong nhã, nét mặt cởi mở, cử chỉ dễ chịu, không kiểu cách. Chị em anh sang trọng và ăn bận chải chuốt, ông anh rể Hurst chỉ đơn giản là thanh lịch, nhưng Darcy bạn anh thì chẳng mấy chốc đã thu hút sự chú ý của cả phòng nhờ vóc người cao ráo đẹp đẽ, gương mặt điển trai, dáng điệu cao quý, và trong vòng năm phút sau khi anh bước vào thì người ta đã rỉ tai nhau khắp lượt rằng lợi tức của anh lên đến mười ngàn bảng mỗi năm. Các ông nhận định anh có vẻ đẹp kiểu mẫu, các bà phát biểu anh còn đẹp trai hơn cả Bingley, cứ thế trong phần đầu buổi tối ai nấy đều nhìn anh với niềm ngưỡng mộ ngập tràn cho tới khi cung cách của anh gây nên một nỗi chán ghét làm biến đổi tất thảy những thiện cảm. Người ta phát hiện ra là anh ngạo mạn, đặt mình cao hơn mọi người, coi thường mọi lời ngọt ngào tử tế, và cả khối điền sản kếch xù ở Derbyshire cũng không bù đắp nổi cái thái độ cực kỳ khó gần, cau có đó, chẳng sánh được với người bạn của mình.” Sau buổi khiêu vũ có rất nhiều lời bàn tán về vũ hội và Bingley, các cô gái thì cho rằng Bingley đẹp hoàn hảo, một cách dịu dàng và có thiện cảm, trái ngược lại hẳn với Darcy bạn của anh. Và có vẻ như họ xem hai chàng trai là trung tâm của sự chú ý ở thị trấn nhỏ này. Các gia đình, đều có con gái đến tuổi kết hôn họ đều được nuôi dạy một cách đàng hoàng, và tử tế. Các cô gái thông minh và xinh đẹp được thường có thói quen là cùng nhau uống trà và nói chuyện phiếm, thi thoảng họ tổ chức các bữa tiệc trà nho nhỏ cùng với trao đổi bàn luận về những cuốn sách và tin tức từ London và chủ đề yêu thích của các cô là các chàng trai.

 Một trong những bức thư được chia sẻ từ cô Bingley “ Chị thân, nếu chị không rủ lòng thương mà qua dùng bữa với em và Louisa hôm nay, thì e là bọn em có nguy cơ ghét nhau đến hết đời mất, vì hai phụ nữ cứ ngồi chuyện phiếm với nhau cả ngày thì không thể nào không kết thúc bằng xung đột. Nhận được thư này xin chị đến ngay nhé. Anh trai em và các anh khác sẽ dùng bữa cùng các sĩ quan . Thân mến,

“ Caroline Bingley”

Thời bấy giờ quân đội được coi là lực lượng tối cao trong xã hội, và dĩ nhiên hình ảnh của các sĩ quan luôn đi kèm với sức mạnh và sự hấp dẫn đối với các cô gái. 

Một lời mời dùng bữa vô cùng hấp dẫn, khiến cho Jane cảm thấy thích thú. 

Song song với việc các cô gái quan tâm đến hôn nhân cùng những chàng trai có gia cảnh tốt để đổi lấy vị trí cao trong xã hội, thì những chàng trai với xuất thân bình thường tham gia quân đội cũng mong muốn có được chiến thắng trên chiến trường và cả trên tình trường với các tiểu thư đài các con nhà gia giáo. 

Đúng như tên của cuốn sách “ Kiêu hãnh và định kiến” kể về câu chuyện tình của Jane và Darcy, mặc dù họ đến với nhau bằng sự đồng điệu cả trong suy nghĩ và tâm hồn, nhưng giữa xã hội bấy giờ người ta vẫn phân vân vì những mong cầu cá nhân và địa vị xã hội. Mong muốn của con người là được càng nhiều người tôn trọng, giá trị và lòng kiêu hãnh của họ càng được nâng lên. Bên cạnh đó những định kiến về gia thế, về hoàn cảnh khác biệt cũng trở thành rào cản với các cặp đôi. Jane và Darcy tuy đến với nhau trong một hoàn cảnh tốt đẹp nhưng tình yêu dường như cần nhiều hơn những thứ mà hai người đang có. Jane đã bị một chàng sĩ quan chinh phục, và sự khác biệt về hoàn cảnh làm cho Jane cảm thấy chàng sĩ quan vô cùng hấp dẫn, nàng hoàn toàn cam lòng và tình nguyện hiến dâng cho chàng sĩ quan, mặc cho lúc bấy giờ Darcy thường xuyên thể hiện sự quan tâm thân mật cho nàng. 

Bất chấp những gì mà Darcy thể hiện, và sự khuyên răn của gia đình, Jane quyết định bỏ trốn cùng chàng sĩ quan. Sự việc trở nên phức tạp hơn khi chị gái của cô phát hiện ra con người thực của chàng sĩ quan không mấy tốt đẹp kia đang dần bị lộ ra. 

“ Những sao lại phải kín đáo như thế? Sao lại lo sợ bị phát hiện? Sao hôn lễ của họ phải riêng tư ? Ôi, không, không, chuyện này không thể nào xảy ra đâu. Cậu ấy theo lời Jane kể rồi đấy, người bạn duy nhất của anh ta tin chắc rằng anh ta chưa bao giờ có ý định cưới con bé. Wickham sẽ không bao giờ cưới một phụ nữ không có chút ít tiền của. Anh ta không đủ sức làm thế. Mà Lydia thì có gì hay, con bé có sức hấp dẫn gì ngoài tuổi thanh xuân , sức khoẻ và tính tình sôi nổi mà lại khiến anh ta, vì nó, từ bỏ mọi cơ hội cưới vợ giàu để trục lợi? Còn về chuyện nỗi e ngại mất thể diện trong quân đoàn có thể ngăn anh ta không nhục nhã bỏ trốn với con bé thế nào, cháu không thể đánh giá, vì cháu không biết gì về những hệ quả mà một hành động như vậy gây ra. Nhưng về phản bác kia của cậu, cháu e khó mà đúng. Lydia không ớ anh trai để ra tay , và từ cách cư xử của cha cháu, từ sự biếng nhác và ít lưu tâm đến những gì diễn ra trong gia đình của cha, ắt anh ta hình dung rằng cha cháu không làm và nghĩ nhiều như người cha nào khác, trong chuyện thế này.”

“ Nhưng cháu có nghĩ là Lydia không còn biết đến gì khác ngoài tình yêu dành cho cậu ta đến mức bằng lòng sống với cậu ta theo cách nào mà không phải cưới xin?”

“ Dường như, và quả là hết sức xấu xa khi ý thức đoàn trang tiết hạnh của cô em về một điểm như thế này phải chịu đựng sự nghi ngờ, “ Elizabeth đáp, nước mắt rưng rưng. “ Nhưng thật ra, cháu không biết phải nói sao. Có lẽ cháu không công bằng với nó. Nhưng con bé còn trẻ người non dạ quá, nó chưa bao giờ được dạy bảo suy nghĩ về những chuyện nghiêm túc như vậy, và trong nửa năm rồi, không, suốt mười hai tháng, nó không bị kiềm chế khỏi điều gì mà chỉ có vui chơi và phù hoa. Nó được thả sức lông bông nhàn hạ, và không chịu nghe ý kiến của ai. Từ khi trung đoàn hạt X mới đóng quân ở Meryton, trong đầu nó chỉ có yêu đương, tán tỉnh và các sĩ quan. Khi nói và nghĩ về chủ đề ấy, nó cố làm mọi cách để những cảm xúc của nó, cháu phải nói sao nhỉ? được nhạy cảm hơn, mà vốn nó đã thể hiện ra sôi nổi lắm rồi. Mà cả nhà ai cũng biết Wickham có sức quyến rũ chết người cả về vóc dáng lẫn lời lẽ để thu hút phụ nữ.”

Nhận xét về tác phẩm

Từ một đề tài hết sức quen thuộc cho tời cả ngày hôm nay, người ta vẫn không ngừng bàn tán về “ hôn nhân” với những suy nghĩ và thước đo mực thước từ xã hội, hiếm có vấn đề nào lại được lôi ra bàn tán và sôi nổi đến như vậy. Đàn ông thì quan tâm đến sự thành đạt và hạnh phúc, còn phụ nữ vẫn luôn mong muốn tìm được một gia đình hay có thể là một người mang đến cho họ những giá trị được xã hội công nhận. Không có sự tiến bộ nào lại thiếu đi sự so sánh và những nhu cầu đòi hỏi con người phải nâng bản thân và giá trị lên. Mọi thứ đúng như vòng tuần hoàn giữa con người thiên nhiên đi cho tới sự kiêu hãnh và định kiến chung về cách nhìn nhận sự việc. Người ta có thể hồ đồ cho rằng bản thân họ là cái tốt đẹp và những điều k đem lại may mắn là sự xấu xa xui xẻo. Nhiều cô gái tin rằng may mắn sẽ đến cùng với những phẩm chất cao quý mà quên rằng bản chất thật của con người là những câu chuyện được vun đắp tô vẽ lên từ miệng đời thế gian. Dù ai có nói ngả nói nghiêng nhưng một người đơn thương độc mã dưới những cảm xúc mãnh liệt của tình yêu vẫn không thể vượt qua cám dỗ. Thước đo về phẩm chất đôi khi được giấu đi vì vốn dĩ người ta phải sống được qua những tháng ngày khó khăn và đối mặt với những dối trá thì cảm xúc thật mới được hình thành. Không ai còn tin vào những thứ phù phiếm nếu như chúng đến từ một người mà họ cho rằng không xứng với mình. Trong khi đó, những tác phẩm như “ Những người khốn khổ “ thì lại để cho hình ảnh sự đau cắt trong việc phản bội và dối trá trở thành điểm sáng và nhấn vào đó thêm nhiều phẩm hạnh tuyệt vời từ những con người nghèo khó mà giàu lòng vị tha.

Nhìn xa hơn ta có thể thấy rằng suy nghĩ của con người ở những vùng đất khác nhau sẽ tạo ra nhiều cảm xúc khác nhau. Sự so sánh đôi khi là khập khiễng nhưng cũng chẳng khác xa hơn là mấy so với thuyết thiên địa nhân. Và rằng dẫu cho Định Kiến và Kiêu Hãnh có thể làm cho người đọc cảm thấy đáng để lưu tâm, vì hành động suy nghĩ của con người có thể đi xa tới mức rời bỏ con người thật của mình, nhưng vẫn không bước qua nôi sự tuyệt vọng khi đánh mất chính bản thân. Tác phẩm kinh điển vẫn được xem là một kiệt tác hoàn mỹ về tình yêu và sự mất mát hi sinh vì cái Tôi to lớn. Tuy rằng kết thúc không như suy nghĩ ban đầu về hôn nhân của người phụ nữ và người đàn ông, nhưng nó lại khiến cho người đọc nhận ra góc nhìn mới về xã hội. Hôn nhân thật ra là cái được đặt tên cho một mối quan hệ được xã hội công nhận dựa trên những nguyên tắc cơ bản về tình yêu và sự chia sẻ cuộc sống, nhưng con người càng phát triển thì tâm lý hôn nhân sẽ càng đau đớn và phức tạp, tới mức ở xã hội hiện đại người ta có thể dễ dàng nghĩ đến việc ly hôn sau khi đã kết hôn. Phải nhìn nhận quá trình diễn biến tâm lý của Jane và Darcy chúng ta mới có thể biết bản ngã của con người đôi khi phải được bộ lộ thông qua nhiều cuộc chiến tranh giằng xé nội tâm giữa Cái Tôi và Tình yêu với người mình yêu. 

Tóm tắt bởi:  Souriese  - Bookademy

Hình ảnh: Souriese