Hi mọi người, mình cũng 1 cựu sinh viên BKU khóa 14-18 ngành kỹ thuật hệ thống công nghiệp (Industrial Systems Engineering - ISE). Mình học chuyên ngành Logistics & Supply chain Management (SCM). Từ sau khóa của mình thì chuyên ngành SCM được khoa phát triển và tuyển sinh thành một ngành riêng, song song với ISE.
Sau 6 năm học tập và làm việc trong ngành SCM với định hướng nghề nghiệp là một Kỹ sư chuỗi cung ứng (Supply chain engineer), mình cũng muốn chia sẻ một chút về những gì mình biết và trải nghiệm về SC trong kĩ thuật.
1. Tại sao mình chọn ISE, SCM?
Mình trải qua thời gian khá dài suy nghĩ về việc lựa chọn ngành học phù hợp với sở thích, tính cách và thế mạnh của bản thân ở cấp 3. Mình đã liệt kê những điểm chính như sau:
- Về sở thích: thích Toán và tiếng Anh, làm việc với số liệu, chung quy là thích số hơn là thích chữ.
- Về tính cách: độc lập, hoạt bát, sôi nổi và có 1 chút cầu toàn.
- Về thế mạnh: học tốt Toán và tiếng Anh, có khả năng sắp xếp và lên kế hoạch.
Dựa vào đó mà mình quyết định sẽ chọn học kĩ thuật, nhưng đồng thời mình cũng tìm kiếm ngành không quá \"thuần\" kĩ thuật vì mình cũng muốn sử dụng khả năng ngoại ngữ và làm việc trong môi trường năng động, không quá khô khan. Theo như mô tả trên trang web, ngành ISE, SCM của BKU tại thời điểm đó đáp ứng được những yếu tố đó nên mình đã chọn học.
2. Mình đã học được những gì và có cảm thấy phù hợp hay không?
Nguồn ảnh: Pinterest
Mình được học các môn đại cương và cơ sở ngành vào 2 năm đầu, các môn chuyên ngành của ISE và SCM từ năm 3.
- Một vài môn thiên về ISE: Quản lý sản xuất, Vận trù học (Operation Research), kỹ thuật hệ thống, Quản lý chất lượng, Thiết kế mặt bằng, Hoạch định nguồn lực sản xuất (MRPII), etc.
- Một vài môn thiên về về SCM: Quản lý dự án, Quản trị Logistics, Điều độ trong SC (Scheduling), Dự báo (Forecasting), Quản lý tồn kho trong SC, Vận tải hàng hóa, etc.
- Môn chung: Hoạch định nguồn lực doanh nghiệp (ERP), kỹ thuật mô hình hóa và mô phỏng, kỹ thuật ra quyết định, etc.
Nhìn chung thì có thể thấy môn học của ngành chú trọng các kĩ thuật về (1) Thiết kế - Design, (2) Quản lý - Management và (3) Hoạch định - Planning. Trong khi ISE có đặc thù chuyên về các hoạt động sản xuất trong nhà máy công nghiệp, thì các môn về SCM liên quan đến các hoạt động cung ứng sản phẩm. Nói cách khác, trong SCM thì hoạt động liên quan đến sản xuất (manufacturing/production) để tạo ra nguồn cung sản phẩm chính là ISE.
Mình đính kèm link Wikipedia về định nghĩa kỹ sư SC ở đây nếu bạn muốn đọc rõ hơn về ngành bằng tiếng Anh (bài viết có trích dẫn nguồn báo tin cậy):
Tới thời điểm hiện tại thì mình cảm thấy hoàn toàn yêu thích công việc này. Ngoài phù hợp với sở thích và thế mạnh của bản thân thì mình cảm thấy nhờ vào việc tối ưu hóa và cải tiến liên tục, chuỗi cung ứng nói chung hay hệ thống phân phối vận tải nói riêng sẽ \"xanh\" và bền vững hơn, giúp tối ưu hóa chi phí và tiết kiệm năng lượng, thân thiện hơn với môi trường. Điều này càng thiết thực với chuỗi cung ứng các sản phẩm dễ hư hỏng như thuốc men hay thực phẩm. Đây cũng chính là đề tài mà mình đặc biệt hứng thú và theo đuổi.
3. Vậy SCM trong Kinh tế và SCM trong Engineer khác nhau ra sao?
Nguồn ảnh: Pinterest
Kinh tế trong SC là tất cả các hoạt động thường mang tính vận hành và chiến thuật (operational and tactical) để quản lý vận hành, dòng sản phẩm, dòng tiền và dòng thông tin như thu mua, quản lý chất lượng, quản lý xuất nhập khẩu và vận chuyển, tài chính, etc.
Kỹ thuật SC tập trung vào các phạm vi kỹ thuật và thường mang tính chiến lược (strategic) như thiết kế sản phẩm, thiết kế đóng gói, thiết kế mạng lưới phân phối, các ứng dụng công nghệ, thiết kế kho, phân tích dữ liệu, mô hình tối ưu hóa, etc.
Đây là 2 khía cạnh không thể tách rời nhau trong SC. Chúng ta thiết kế và tối ưu các khía cạnh SC để đạt được các mục tiêu kinh doanh về mặt sản phẩm và dịch vụ. Có thể hiểu nôm na là sau khi thiết kế chuỗi cung ứng thì nó cần được quản lý.
4. Những gì mình ước có ai đó nói với mình trước khi học ngành này?
- Hãy tự học và trau dồi kỹ năng lập trình mặc dù chương trình học trường thường không có. Để tiến xa trong nghề hoặc phát triển theo hướng nghiên cứu thì kỹ năng lập trình là không thể thiếu để giải các bài toán tối ưu hóa hay phân tích dữ liệu.
- Hãy tìm hiểu thông tin và trang bị kiến thức về khía cạnh kinh tế và quản lý của SC để hiểu toàn diện một chuỗi cung ứng hiệu quả cũng như để làm việc tốt với các phòng ban khác.
- Hãy bắt đầu networking và xây dựng thương hiệu bản thân từ sớm. Nếu học kĩ thuật trong SC thì hãy mở rộng network với cả các bạn học SC kinh tế và ngoại thương.
- Hãy tham gia nghiên cứu khoa học ở trường từ sớm vì đây là cơ hội để bản thân chủ động tìm hiểu và đào sâu các khía cạnh của ngành, rèn luyện kỹ năng đọc hiểu bài báo khoa học, viết luận và thuyết trình. Việc này cũng tạo nền tảng giúp cho việc thực tập và viết luận văn sau này trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn rất nhiều.
Đây là những chia sẻ mà mình cố gắng viết súc tích nhất có thể với hy vọng có thể cho những bạn chưa biết hoặc có quan tâm về kĩ thuật trong SC một cái nhìn ban đầu về ngành. Mình hi vọng sẽ có ích cho các bạn.
----------------------------
Biên tập: Ly Phạm